De globalisering heft de politieke en economische verhoudingen door elkaar geschud. Het karakter van wat vroeger vooruitgang heette is grondig gewijzigd. Voorheen profiteered lang niet iedereen, maar dat was de collateral damage van de groei, geen opzet, hoogstens een systeemfout. Dat in nu anders.
Degenen die de globalisering sturen, de wereldwijde middenklasse, maken de slachtoffers willens en wetens. Als zij dat niet zouden doen, zouden zij zelf niet van het proces kunnen profiteren. In dat opzicht zijn er in de jaren negentig kritische grenzen gepasseerd.
In Willens en wetens gaat Jan Pronk in op een aantal oorzaken en gevolgen van deze ontwikkeling. Het boek gaat over normen en waarden in de politiek, over elementen uit het sociaal-democratische gedachtegoed, over internationale samenwerking en wat doorvoor doorgaat.